13 Οκτ 2006
Υγεία να έχουμε ...
ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ
Πάπουτσας Σάκης,
Πτυχιούχος ΤΕΦΑΑ, προπονητής κολύμβησης
Για πολλά χρόνια, γιατροί και γονείς συμβούλευαν τα παιδιά που έπασχαν από άσθμα να μην ασκούνται γιατί η υπερβολική άσκηση θα μπορούσε να είναι επιβλαβής και να προκαλέσει ασθματική κρίση, η οποία στην χειρότερη περίπτωση θα μπορούσε να καταλήξει σε θάνατο.
Ωστόσο, τον τελευταίο καιρό οι ασθματικοί και οι προπονητές τους δεν χρειάζεται να ανησυχούν, γιατί έχει αποδειχτεί ότι μπορούν να ενταχθούν ανάμεσα στους καλύτερους κολυμβητές.
Ένα σημαντικό παράδειγμα του ότι το άσθμα δεν εμποδίζει την αθλητική απόδοση είναι η περίπτωση της Ολυμπιακής πρωταθλήτριας στα 200μ. ελεύθερο, στα 4х100μ. ελεύθερο και στα 4х100μ. μικτή ομαδική στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1984 στο Λος ʼντζελες, όπου επίσης κέρδισε ένα αργυρό μετάλλιο στα 200μ. μικτή ατομική, Nancy Hogshead. Θα είχε κερδίσει και ένα πέμπτο μετάλλιο σ αυτούς τους αγώνες, κάνοντας ρεκόρ, αν δεν είχε αυτό που τώρα ξέρει ότι ήταν μια ασθματική κρίση.
Έξι χρόνια αργότερα η Hogshead πολεμάει την ασθένεια που την κράτησε μακριά από αυτό το ρεκόρ ενθαρρύνοντας τους νεαρούς ασθματικούς να κάνουν το ίδιο ασχολούμενοι με την άσκηση δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο κολύμπι.
Η Hogshead έζησε το μεγαλύτερο μέρος της παιδικής ηλικίας της και όλη τη διάρκεια που έκανε προπόνηση στην κολύμβηση χωρίς να ξέρει ότι είχε άσθμα.
Για 10 χρόνια από το 1974 μέχρι τους Ολυμπιακούς του ΄84 κολυμπούσε αγωνιστικά και ποτέ δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι έπασχε από την ασθένεια. Είπε ότι συχνά ένιωθε ότι είχε ανεπάρκεια αέρα και αισθανόταν κουρασμένη κατά τη διάρκεια των προπονήσεων και των αγώνων. Ακόμη είπε ότι ενώ οι άλλοι κολυμβητές σκεφτόντουσαν την τεχνική και τις στροφές τους στο νερό, εκείνη σκεφτόταν συνεχώς πώς να αναπνέει σωστά ώστε να έχει αρκετό αέρα.
Παρόλα αυτά, ενώ ποτέ δεν είχε σκεφτεί ότι μπορεί να έχει άσθμα, απέδιδε την εξάντληση της στο ίδιο πράγμα στο οποίο την απέδιδαν οι περισσότεροι αθλητές, είτε στο ότι βρισκόταν εκτός φόρμας είτε στο ότι τα άλλα παιδιά είχαν καλύτερη αντοχή από αυτήν.
Η Hogshead με τη σειρά της τα έβαζε με τον εαυτό της και προσπαθούσε πιο σκληρά πιέζοντας τις φυσικές της ικανότητες στα όρια μέχρις ότου τελικά λιποθυμούσε από την εξάντληση. Επιπλέον, συχνά αρρώσταινε με βρογχίτη μία φορά το χρόνο και έβηχε συνεχόμενα κατά την άσκηση, αλλά δεν απέδιδε κάποιο από τα προβλήματα της στο άσθμα. Ούτε κάποιος από τους προπονητές της ή τους γιατρούς που την εξέτασαν κατά τη διάρκεια αυτής της δεκάχρονης περιόδου.
Τελικά το 1984 στους Ολυμπιακούς η Hogshead συνειδητοποίησε ότι είχε πρόβλημα. Είχε ήδη κερδίσει τρία χρυσά και ένα αργυρό μετάλλιο πριν αγωνιστεί στα 200μ. πεταλούδα. Ήταν κοντά στη δημιουργία ρεκόρ με την απόκτηση πέμπτου μεταλλίου από κοπέλα κολυμβήτρια, όταν στα τελευταία 20μ. ένιωσε εντελώς ανίκανη να αναπνεύσει και βαριά. Με το που τερμάτισε και κοίταξε το όνομα της τέταρτο στον πίνακα , έβηχε και αγκομαχούσε για να ανασάνει. Μετά τον αγώνα η Hogshead ρωτήθηκε από ένα γιατρό στους Ολυμπιακούς, αν έβηχε πάντα τόσο άσχημα μετά από έναν αγώνα και εκείνη απάντησε θετικά. Ο γιατρός έπειτα της έκανε ένα τεστ, που ονομάζεται «δοκιμασία άσκησης», και διέγνωσε ότι έπασχε από προκαλούμενο από την άσκηση άσθμα.
Τι είναι, από τι προκαλείται, μέθοδοι πρόληψης και αντιμετώπισης του άσθματος
Γενικά, το βρογχικό άσθμα είναι ανώμαλη αντίδραση του βρογχικού δένδρου σε ερεθίσματα, συνήθως αλλεργιογόνα (75-80%). Προσβάλλει άτομα κάθε ηλικίας. Η συχνότητα στα υπολογίζεται σε 1-6% και είναι κληρονομικό. Αν ψάξουμε στο ιστορικό της οικογένειας, θα βρούμε άτομα που πάσχουν από άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, έκζεμα.
Χαρακτηρίζεται από επανειλημμένα επεισόδια εκπνευστικής δύσπνοιας, που συνοδεύεται από ξηρό ερεθιστικό βήχα, εκπνευστικό συριγμό και παχύρρευστα ιξώδη πτύελα.. Τα παραπάνω οφείλονται σε σπασμό των λείων μυϊκών των βρόγχων, οίδημα του βρογχικού βλεννογόνου και άθροιση παχύρρευστου ιξώδους (κολλώδους) εκκρίματος στον αυλό των μικρών βρόγχων και βρογχολίων με αποτέλεσμα τη στένωση των βρόγχων. Κατά την ασθματική κρίση, ο ασθματικός κατέχεται από «δίψα» αέρος. Είναι κυανωτικός, έφιδρος, έχει αγωνιώδες προσωπείο και διευκολύνεται σε καθιστή θέση για να χρησιμοποιεί καλύτερα τους αναπνευστικούς μύες. Χαρακτηριστικός είναι ο εκπνευστικός συριγμός που ακούγεται από μεγάλη απόσταση.
Αιτιολογικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται είναι διάφορα αλλεργιογόνα, όπως οικιακή σκόνη, γύρη, φτερά τρίχωμα ζώων, μύκητες, τροφές, όπως αυγά, σοκολάτα, θαλασσινά, ερεθιστικές οσμές, όπως καπνός τσιγάρου, καυσαέρια κ.λ.π., φάρμακα, όπως ασπιρίνη, λοιμώξεις κυρίως ιογενείς, ψυχογενείς παράγοντες, σωματική κόπωση.
Το προκαλούμενο από άσκηση άσθμα (exercise induced asthma), από το οποίο έπασχε η Hogshead, ορίζεται ως η αιφνίδια στένωση των αναπνευστικών οδών στην έντονη σωματική επιβάρυνση εξαιτίας της υπερβολικής αντίδρασης των βρόγχων και εκδηλώνεται συνήθως σε νεαρά και αλλεργικά άτομα μετά από μέτρια ή βαριά άσκηση. Υπολογίζεται ότι το 3% των αθλητών που παίρνουν μέρος σε αγωνίσματα γυμνασίου ή λυκείου έχουν άσθμα που ελκύεται με την άσκηση. Σωματική άσκηση για λιγότερο χρόνο από 2΄ έχει ευεργετική επίδραση στην πνευμονική λειτουργία. ʼσκηση για 5΄- 8΄ ή και περισσότερο προκαλεί έκλυση άσθματος. Αν μέσα σε 1-2 ώρες επαναληφθεί η άσκηση, η ασθματική κρίση είναι μειωμένη. Παράγοντες που ευνοούν την έκλυση άσθματος κατά την άσκηση είναι ο παγωμένος αέρας, η ελαττωμένη υγρασία, η απώλεια θερμότητας που πιθανόν να απελευθερώνει ορισμένες ουσίες στην αναπνευστική οδό οι οποίες οδηγούν σε ασθματική κρίση, η ρύπανση, το είδος του αγωνίσματος και η προσπάθεια που παρατείνεται για μακρές περιόδους. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο πιστεύεται ότι το άσθμα που ελκύεται με την άσκηση δεν έχει σχέση με την άσκηση αλλά με το είδος του αέρα που εισπνέετε (χαμηλή θερμοκρασία και χαμηλή υγρασία).
Φάρμακο εκλογής για την πρόληψη του άσθματος θεωρείται η σαλβουταμόλη, η οποία ανήκει στα β-αδρενεργικά φάρμακα, προκαλεί βρογχοδιαστολή και αναστέλλει την απελευθέρωση ισταμίνης από τα μαστοκύτταρα ή ουδετερόφιλου χημειοτακτικού παράγοντα. Χορηγείται σε εισπνοές και από το στόμα. Σε εισπνοές η δράση της αρχίζει σε 5 λεπτά, γι αυτό και χρησιμοποιείται πριν από το αγώνισμα. Πριν από την προπόνηση ή το αγώνισμα, μπορεί να χορηγηθεί σαλβουταμόλη, δύο φορές ανά 3-5 λεπτά. Η δράση (για αποτροπή της έκλυσης άσθματος) διαρκεί για 4-6 ώρες γι αυτό και ο αθλητής αφού κάνει τις εισπνοές είναι έτοιμος να πάρει μέρος στο αγώνισμα. Δεύτερο φάρμακο εκλογής είναι το Chromolyn Sodium και το τρίτο η Θεοφυλλίνη. Υπάρχουν πολλές φαρμακευτικές αγωγές οι οποίες εμφανίζονται στην απαγορευμένη λίστα, επομένως είναι σημαντικό οι ασθματικοί να συμβουλεύονται τακτικά τον επιβλέποντα γιατρό. Προσφάτως, η Θεοφυλλίνη, το Chromolyn Sodium και η beclomethasone είναι αποδεκτές φαρμακευτικές μέθοδοι.
Μαζί με την τακτική πρόληψη αντιασθματικών φαρμακευτικών αγωγών, είναι σημαντικό για τον ασθματικό αθλητή να ελέγχει τη διατροφή του και τον τρόπο ζωής του.
Εκτός από τα φάρμακα, η άσκηση για κάθε ασθματικό πρέπει να εξατομικεύεται και για το είδος της άσκησης και για το πρόγραμμα της προθέρμανσης. Δεν έχει αποδειχτεί ποια είναι η ιδανική προθέρμανση. Υποστηρίζεται ότι περισσότερο το τροχάδην για 30΄΄.
Μέτρα και περιορισμοί πριν από τη διεξαγωγή της άθλησης :
Φαρμακευτική αγωγή
Τεστ κόπωσης
Συνθήκες περιβάλλοντος
Τεστ αλλεργίας
Λοιμώξεις
Μέτρηση της μέγιστης ροής του εκπνεόμενου αέρα (Peak-Flow) με το μικροσπειρόμετρο.
Γιατί ειδικά η κολύμβηση;
Πραγματικά είναι πιθανόν ένα συστηματικό πρόγραμμα άσκησης να βοηθήσει τους ασθματικούς να έχουν ένα φυσιολογικό τρόπο ζωής χωρίς να αγωνιούν για ενδεχόμενες κρίσεις; Εξαιτίας της καλύτερης κατανόησης της ασθένειας των νεότερων φαρμακευτικών αγωγών, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην παρεμπόδιση επεισοδίων κατά την άσκηση, οι γιατροί αναγνωρίζουν την ανάγκη άσκησης για τους ασθματικούς και αποκλείουν την ιδέα ότι θα ήταν καλύτερα να αποφεύγουν την άσκηση. Οι περισσότεροι γιατροί σήμερα ενθαρρύνουν τους ασθματικούς να ασχοληθούν με τον αθλητισμό (και κυρίως με την κολύμβηση) ως ένα τρόπο να απομακρύνουν (δυναμώνοντας το κατώφλι ενάντια) τις βρογχοσπασμικές κρίσεις.
Η Hogshead, όπως και πολλοί άλλοι ειδικοί, υποστηρίζει ότι η κολύμβηση μπορεί να αποτελέσει ένα από τους καλύτερους τρόπους άσκησης για το άσθμα και για τους ασθενείς με προκαλούμενο από την άσκηση άσθμα.
Όπως έχει αναφερθεί, το άσθμα που ελκύεται με την άσκηση δεν έχει σχέση με την άσκηση, αλλά με το είδος του αέρα που εισπνέετε (χαμηλή θερμοκρασία και χαμηλή υγρασία). Γι αυτό το κολύμπι σε πισίνα, όπου υπάρχει επαρκής θερμοκρασία και υγρασία γύρω και μέσα σε αυτή, θεωρείται ένα από τα καλύτερα είδη άσκησης. «Αναπνέεις καθαρό αέρα στην επιφάνεια του νερού, όπου δεν υπάρχει κάποια μόλυνση ή γύρη για να προκαλέσουν έκλυση άσθματος. Και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι αλλεργικοί στο χλώριο, επομένως θεωρείται η καλύτερη άσκηση», αναφέρει η Hogshead.
Έχει αποδειχτεί ότι στην πισίνα υπάρχει η επιθυμητή θερμοκρασία και υψηλή υγρασία του αέρα, τα οποία βοηθούν τους βρογχικούς σωλήνες να μην διογκώνονται. Μετρήσεις έχουν δείξει ότι θερμοκρασίες σαν και αυτές που επικρατούν στην πισίνα και υψηλή υγρασία του αέρα πάνω από 70% έχουν την τάση να μειώνουν την απώλεια της υγρασίας από την βλεννογόνο η οποία μειώνει την πιθανότητα ασθματικών αναπνευστικών προβλημάτων. Όταν οι αθλητές αναπνέουν αέρα με υψηλή υγρασία ή θερμοκρασία, η πιθανότητα βρογχικής στένωσης είναι, σε άμεση αναλογία, χαμηλότερη. «Η θέση του κολυμβητή μέσα στο νερό, μαζί με τον τρόπο με τον οποίο αναπνέει σ αυτό, είναι επίσης θετικές αιτίες γιατί το κολύμπι είναι μια τέλεια επιλογή άσκησης για τους ασθματικούς», αναφέρει η Hogshead. Η κολύμβηση σε αναγκάζει να αναπτύξεις τους αναπνευστικούς σου μύες, καθώς εισπνέεις βαθιά και γρήγορα όταν το κεφάλι βγαίνει για αναπνοή.
Επίσης ένα συστηματικό πρόγραμμα κολύμβησης μπορεί να αυξήσει την αερόβια ικανότητα κατά την εξέλιξη. Με συνεχιζόμενη βελτίωση της αερόβιας ικανότητας ένας ασθματικός μπορεί να δυναμώσει αυτό το κατώφλι στο οποίο μια κρίση συμβαίνει. Όσο περισσότερο ασκείται τόσο πιο κοντά στην εκπλήρωση του στόχου του πλησιάζει πριν ένας βρογχοσπασμός συμβεί. Το σημαντικό είναι να αναπτύξει δυνατά πνευμόνια μέσω της άσκησης, το οποίο επιφέρει καλύτερη αναπνοή.
Γενικά τα πλεονεκτήματα της κολύμβησης ως μέσο άσκησης για ασθματικούς είναι:
Η επιθυμητή θερμοκρασία και η υψηλή υγρασία του αέρα στην πισίνα
Ενδυνάμωση των πνευμόνων και του κατωφλιού στο οποίο μια κρίση συμβαίνει
Βελτίωση της καρδιοκυκλοφοριακής απόδοσης
Αναπνευστική οικονομία
Μείωση των συμπτωμάτων του άσθματος
Η εκπνοή αντίθετα στην αντίσταση του νερού εμποδίζει την πρόκληση επεισοδίου άσθματος κόπωσης
Απόκτηση βιωμάτων επιτυχίας
Αύξηση επιδόσεων
Επειδή πάρα πολλοί αθλητές που πάσχουν από άσθμα προκαλούμενο από την άσκηση δεν γνωρίζουν την κατάσταση τους και αυτό μειώνει την απόδοση τους σε προπόνηση και αγώνες, έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντικό οι προπονητές να μπορούν αρχικά να διακρίνουν έναν ασθματικό και έπειτα να συνειδητοποιούν ότι η ασθένεια, αν δοθεί η κατάλληλη θεραπεία, θα έχει λίγη ή καθόλου επίδραση στην επίδοση του αθλητή. Ενδείξεις και συμπτώματα που θα βοηθήσουν τους προπονητές στη διαπίστωση άσθματος
Όταν ο κολυμβητής συχνά :
1. Έχει έντονη συρίτουσσα εκπνοή
2. Βήχει
3. Παραπονιέται ότι έχει ένα σφίξιμο στο στήθος
4. Έχει έλλειψη αναπνοής
5. Είναι κουρασμένος
6. Έχει κρυολογήματα
7. Αναστενάζει
Ή πιθανόν να :
8. Παθαίνει κράμπα στο στομάχι
9. Έχει πονοκεφάλους
10. Αντιμετωπίζει σταθερά προβλήματα αλλεργίας
Το ότι το άσθμα δεν εμποδίζει τους αθλητές να διαπρέψουν είναι φανερό από πολλά παραδείγματα στον αθλητισμό υψηλών επιδόσεων. Π.χ. στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λος ʼντζελες το 1984 κατακτήθηκαν 41 μετάλλια (σε σύνολο ήταν 174) από Αμερικανούς αθλητές με προκαλούμενο από την άσκηση άσθμα. Στην κολύμβηση κατακτήθηκαν 5 χρυσά και 1 αργυρό από Αμερικανούς ασθματικούς, όπου τα 3 χρυσά και το αργυρό ανήκουν στην Nancy Hogshead, όπως αναφέρθηκε. Γνωστά ονόματα σπουδαίων ασθματικών αθλητών είναι οι Danny Manning, Jackie Joyner-Kersee, Bill Koch, Greg Louganis κ.α.
Επομένως, από τη στιγμή που ένας αθλητής διαγνωσθεί από γιατρό ότι είναι ασθματικός, είναι σημαντικό να του δοθεί η ανάλογη φαρμακευτική αγωγή, να ακολουθεί έναν κατάλληλο τρόπο διατροφής και ζωής, καθώς και ένα συστηματικό πρόγραμμα προπόνησης έτσι ώστε να προπονείται και να αγωνίζεται αξιοποιώντας όλες τις δυνάμεις του.
Ο ΕΠΩΔΥΝΟΣ ΚΟΛΥΜΒΗΤΙΚΟΣ ΩΜΟΣ
Κωνσταντίνος Ι. Πρέντζας,
MS Φυσικοθεραπευτής
Κάτοχος Μάστερς Διατροφή και Άσκηση Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οι κακώσεις του ώμου από υπερχρησία είναι συχνές
στους αθλητές της κολύμβησης, της υδατοσφαίρισης και
της συγχρονισμένης κολύμβησης και οφείλονται συνήθως
σε υπερπροπόνηση, μυϊκή ανισορροπία στην άρθρωση
του ώμου, κακή τεχνική και πρόωρη επάνοδο στην έντονη
αθλητική δραστηριότητα, μετά από κάκωση.
Στις κακώσεις του ώμου από υπερχρησία
περιλαμβάνονται το σύνδρομο υπακρωμιακής
προστριβής (νόσος του μυοτενοντίου πετάλου), η ρήξη
του μυοτενοντίου πετάλου, η τενοντίτιδα του
υπερακανθίου, η τενοντίτιδα της μακράς κεφαλής του
δικεφάλου βραχιονίου, η υπακρωμιακή ή υποδελτοειδής
ορογονοθυλακίτιδα, η οστεοαρθρίτιδα της
ακρωμιοκλειδικής και παγίδευση του υπερπλατίου
νεύρου.
Οι αθλητές που εμφανίζουν πόνο στον ώμο, είναι δυνατό
να χωριστούν σε 4 ομάδες:
1η: Με πρωτοπαθές σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής,
2η: Με πρωτοπαθή αστάθεια, λόγω συνδεσμικής κάκωσης
ή κάκωσης του επιχειλίου χόνδρου και δευτεροπαθές
σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής,
3η: Με πρωτοπαθή αστάθεια, λόγω υπερελαστικότητας
του αρθρικού θυλάκου και των συνδέσμων και
δευτεροπαθές σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής,
4η: Με πρωτοπαθή αστάθεια, χωρίς σύνδρομο
υπακρωμιακής προστριβής.
Ο Επώδυνος Ώμος των Κολυμβητών
(Impingement syndrome ή Rotator cuff disease ή
Swimmer’s shoulder)
Το σύνδρομο περιλαμβάνει τα συμπτώματα και τα κλινικά
σημεία, που οφείλονται στην προστριβή του μυοτενοντίου
πετάλου των στροφέων του ώμου (ιδιαίτερα του τένοντα
του υπερακανθίου) και του υπακρωμιακού ορογόνου
θυλάκου, μεταξύ της κεφαλής του βραχιονίου (μείζονος
βραχιονίου ογκώματος) και του ακρωμιοκορακοειδούς
τόξου. Ιδιαίτερη κλινική οντότητα αποτελούν οι
μεμονωμένες ρήξεις του υποπλατίου, που οφείλονται
στην προστριβή του στην κορακοειδή απόφυση.
Το μυοτενόντιο πέταλο του ώμου σχηματίζεται από τη
συνένωση των καταφυτικών τενόντων του υπερακανθίου,
υπακανθίου, ελάσσονος στρογγύλου και υποπλατίου
μυός......................................
ΜΥΪΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Κωνσταντίνος Ι. Πρέντζας,
MS Φυσικοθεραπευτής
Κάτοχος Μάστερς Αθλητικής Διατροφής Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οι μυϊκές κακώσεις (θλάσεις), παρά το γεγονός ότι καλύπτουν το 10% ως το 30% όλων των αθλητικών κακώσεων, συχνά δεν διαγιγνώσκονται ή υποτιμώνται, επειδή ο αθλητής , παρά τα ενοχλήματα, συνεχίζει τη δραστηριότητα του. Πρόκειται για κλειστές κακώσεις, που προκαλούνται από άμεση βία (πλήξη) ή έμμεση βία (διάταση). Οι άμεσες κακώσεις οφείλονται σε κτύπημα του αντιπάλου, που προκαλεί συμπίεση του μυός στο υποκείμενο οστό και ποικίλης έντασης αιμάτωμα. Οι έμμεσες κακώσεις οφείλονται σε βίαιη διάταση του μυός και παρατηρούνται συνήθως σε μυς, οι οποίοι κινούν περισσότερες από μία αρθρώσεις (διαρθρικούς), όπως ο γαστροκνήμιος.
Ταξινόμηση
Οι μυϊκές κακώσεις ταξινομούνται σε 1ου , 2ου και 3ου βαθμού:
Η κάκωση 1ου βαθμού χαρακτηρίζεται από ρήξηØ ελάχιστων μυϊκών ινών.
Η κάκωση 2ου βαθμού αντιστοιχεί σε μερική ρήξη τουØ μυός.
Η κάκωση 3ου βαθμού χαρακτηρίζεται από πλήρη ρήξη τουØ μυός.
Κλινική εικόνα
Τα συμπτώματα συνίσταται σε εντοπισμένο πόνο, που αναπαράγεται με τη σύσπαση του μυός και τοπικό οίδημα. Από την κλινική εξέταση διαπιστώνεται ευαισθησία στην πίεση, ενώ πόνος εκλύεται κατά την παθητική διάταση ή τη σύσπαση του μυός. Στις κακώσεις 2ου και 3ου βαθμού είναι δυνατό να ψηλαφηθεί κενό, αντίστοιχα προς τη θέση της ρήξης, ενώ σε κάκωση 3ου βαθμού είναι αδύνατη η σύσπαση του μυός, επομένως και η κίνηση της άρθρωσης.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία στις κακώσεις 1ου και 2ου βαθμού είναι συντηρητική και συνίσταται περιορισμός ή διακοπή της αθλητικής δραστηριότητας για 2 έως 4 εβδομάδες, ελαστική περίδεση, ψυχρά επιθέματα, χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και φυσικοθεραπεία. Το αποτέλεσμα της συντηρητικής αγωγής είναι συνήθως ικανοποιητικό, λόγω της έντονης αναγεννητικής ικανότητας του μυϊκού ιστού, που οφείλεται στην πλούσια αιμάτωσή του. Είναι πολύ σημαντικό αμέσως μετά τον τραυματισμό να τοποθετείται πάγος στην περιοχή, όσο γίνεται πιο γρήγορα, για μείωση εμφάνισης οιδήματος και μείωση του πόνου. Ο φυσικοθεραπευτής με τα μέσα που διαθέτει τα πρώτα 24ωρα προσπαθεί να μειώσει το οίδημα και τον πόνο χρησιμοποιώντας ρεύματα TENS, διασταυρούμενα ρεύματα και κρυοθεραπεία. Μετά τα πρώτα 24ωρα, στόχος του φυσικοθεραπευτή είναι να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος στο σημείο της βλάβης (υπέρηχος, θερμά επιθέματα, LAZER, διαθερμίες) για να επιτύχει μέγιστο βαθμό παροχής θρεπτικών στοιχείων για την επούλωση της βλάβης.
Στις κακώσεις 3ου βαθμού προτιμάται η χειρουργική θεραπεία, που συνίσταται σε συρραφή του μυός.
Επιπλοκές
Κύρια επιπλοκή είναι η έκτοπη οστεοποίηση, που συνίσταται σε επασβέστωση και οστεοποίηση εκτεταμένων ενδομυϊκών αιματωμάτων και η οποία περιορίζει σημαντικά τη μυϊκή σύσπαση και την κινητικότητα των αρθρώσεων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Αμπατζίδης, Γ. (1998). “Αθλητικές κακώσεις”. University studio press. 2. Magee, D. (1987). “Orthopedic physical assessment”. Saunders company.
Σχετικό αρχείο: Muscle_Injuries.pdf
ΜΥΪΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Κωνσταντίνος Ι. Πρέντζας, M.S.
Φυσικοθεραπευτής
Κάτοχος Μάστερς στη Διατροφή & Άσκηση
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οι μυϊκές κακώσεις (θλάσεις), παρά το γεγονός ότι καλύπτουν το 10% ως το 30% όλων των αθλητικών κακώσεων, συχνά δεν διαγνώσκονται ή υποτιμώνται, επειδή ο αθλητής, παρά τα ενοχλήματα, συνεχίζει τη δραστηριότητα του.
Πρόκειται για κλειστές κακώσεις, που προκαλούνται από άμεση βία (πλήξη) ή έμμεση βία (διάταση). Οι άμεσες κακώσεις οφείλονται σε κτύπημα του αντιπάλου, που προκαλεί συμπίεση του μυός στο υποκείμενο οστό και ποικίλης έντασης αιμάτωμα. Οι έμμεσες κακώσεις οφείλονται σε βίαιη διάταση του μυός και παρατηρούνται συνήθως σε μυς, οι οποίοι κινούν περισσότερες από μία αρθρώσεις (διαρθρικούς), όπως ο γαστροκνήμιος.
Ταξινόμηση
Οι μυϊκές κακώσεις ταξινομούνται σε 1ου , 2ου και 3ου βαθμού:
Η κάκωση 1ου βαθμού χαρακτηρίζεται από ρήξη ελάχιστων μυϊκών ινών.
Η κάκωση 2ου βαθμού αντιστοιχεί σε μερική ρήξη του μυός.
Η κάκωση 3ου βαθμού χαρακτηρίζεται από πλήρη ρήξη του μυός.
Κλινική εικόνα
Τα συμπτώματα συνίσταται σε εντοπισμένο πόνο, που αναπαράγεται με τη σύσπαση του μυός και τοπικό οίδημα. Από την κλινική εξέταση διαπιστώνεται ευαισθησία στην πίεση, ενώ πόνος εκλύεται κατά την παθητική διάταση ή τη σύσπαση του μυός. Στις κακώσεις 2ου και 3ου βαθμού είναι δυνατό να ψηλαφηθεί κενό, αντίστοιχα προς τη θέση της ρήξης, ενώ σε κάκωση 3ου βαθμού είναι αδύνατη η σύσπαση του μυός, επομένως και η κίνηση της άρθρωσης.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία στις κακώσεις 1ου και 2ου βαθμού είναι συντηρητική και συνίσταται περιορισμός ή διακοπή της αθλητικής δραστηριότητας για 2 έως 4 εβδομάδες, ελαστική περίδεση, ψυχρά επιθέματα, χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και φυσικοθεραπεία. Το αποτέλεσμα της συντηρητικής αγωγής είναι συνήθως ικανοποιητικό, λόγω της έντονης αναγεννητικής ικανότητας του μυϊκού ιστού, που οφείλεται στην πλούσια αιμάτωσή του.
Είναι πολύ σημαντικό αμέσως μετά τον τραυματισμό να τοποθετείται πάγος στην περιοχή, όσο γίνεται πιο γρήγορα, για μείωση εμφάνισης οιδήματος και μείωση του πόνου. Ο φυσικοθεραπευτής με τα μέσα που διαθέτει τα πρώτα 24ωρα προσπαθεί να μειώσει το οίδημα και τον πόνο χρησιμοποιώντας ρεύματα TENS, διασταυρούμενα ρεύματα και κρυοθεραπεία. Μετά τα πρώτα 24ωρα, στόχος του φυσικοθεραπευτή είναι να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος στο σημείο της βλάβης (υπέρηχος, θερμά επιθέματα, LAZER, διαθερμίες) για να επιτύχει μέγιστο βαθμό παροχής θρεπτικών στοιχείων για την επούλωση της βλάβης.
Στις κακώσεις 3ου βαθμού προτιμάται η χειρουργική θεραπεία, που συνίσταται σε συρραφή του μυός.
Επιπλοκές
Κύρια επιπλοκή είναι η έκτοπη οστεοποίηση, που συνίσταται σε επασβέστωση και οστεοποίηση εκτεταμένων ενδομυϊκών αιματωμάτων και η οποία περιορίζει σημαντικά τη μυϊκή σύσπαση και την κινητικότητα των αρθρώσεων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Αμπατζίδης, Γ. (1998). “Αθλητικές κακώσεις”. University studio press.
2. Magee, D. (1987). “Orthopedic physical assessment”. Saunders company.
7/2006
Πάπουτσας Σάκης,
Πτυχιούχος ΤΕΦΑΑ, προπονητής κολύμβησης
Για πολλά χρόνια, γιατροί και γονείς συμβούλευαν τα παιδιά που έπασχαν από άσθμα να μην ασκούνται γιατί η υπερβολική άσκηση θα μπορούσε να είναι επιβλαβής και να προκαλέσει ασθματική κρίση, η οποία στην χειρότερη περίπτωση θα μπορούσε να καταλήξει σε θάνατο.
Ωστόσο, τον τελευταίο καιρό οι ασθματικοί και οι προπονητές τους δεν χρειάζεται να ανησυχούν, γιατί έχει αποδειχτεί ότι μπορούν να ενταχθούν ανάμεσα στους καλύτερους κολυμβητές.
Ένα σημαντικό παράδειγμα του ότι το άσθμα δεν εμποδίζει την αθλητική απόδοση είναι η περίπτωση της Ολυμπιακής πρωταθλήτριας στα 200μ. ελεύθερο, στα 4х100μ. ελεύθερο και στα 4х100μ. μικτή ομαδική στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1984 στο Λος ʼντζελες, όπου επίσης κέρδισε ένα αργυρό μετάλλιο στα 200μ. μικτή ατομική, Nancy Hogshead. Θα είχε κερδίσει και ένα πέμπτο μετάλλιο σ αυτούς τους αγώνες, κάνοντας ρεκόρ, αν δεν είχε αυτό που τώρα ξέρει ότι ήταν μια ασθματική κρίση.
Έξι χρόνια αργότερα η Hogshead πολεμάει την ασθένεια που την κράτησε μακριά από αυτό το ρεκόρ ενθαρρύνοντας τους νεαρούς ασθματικούς να κάνουν το ίδιο ασχολούμενοι με την άσκηση δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο κολύμπι.
Η Hogshead έζησε το μεγαλύτερο μέρος της παιδικής ηλικίας της και όλη τη διάρκεια που έκανε προπόνηση στην κολύμβηση χωρίς να ξέρει ότι είχε άσθμα.
Για 10 χρόνια από το 1974 μέχρι τους Ολυμπιακούς του ΄84 κολυμπούσε αγωνιστικά και ποτέ δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι έπασχε από την ασθένεια. Είπε ότι συχνά ένιωθε ότι είχε ανεπάρκεια αέρα και αισθανόταν κουρασμένη κατά τη διάρκεια των προπονήσεων και των αγώνων. Ακόμη είπε ότι ενώ οι άλλοι κολυμβητές σκεφτόντουσαν την τεχνική και τις στροφές τους στο νερό, εκείνη σκεφτόταν συνεχώς πώς να αναπνέει σωστά ώστε να έχει αρκετό αέρα.
Παρόλα αυτά, ενώ ποτέ δεν είχε σκεφτεί ότι μπορεί να έχει άσθμα, απέδιδε την εξάντληση της στο ίδιο πράγμα στο οποίο την απέδιδαν οι περισσότεροι αθλητές, είτε στο ότι βρισκόταν εκτός φόρμας είτε στο ότι τα άλλα παιδιά είχαν καλύτερη αντοχή από αυτήν.
Η Hogshead με τη σειρά της τα έβαζε με τον εαυτό της και προσπαθούσε πιο σκληρά πιέζοντας τις φυσικές της ικανότητες στα όρια μέχρις ότου τελικά λιποθυμούσε από την εξάντληση. Επιπλέον, συχνά αρρώσταινε με βρογχίτη μία φορά το χρόνο και έβηχε συνεχόμενα κατά την άσκηση, αλλά δεν απέδιδε κάποιο από τα προβλήματα της στο άσθμα. Ούτε κάποιος από τους προπονητές της ή τους γιατρούς που την εξέτασαν κατά τη διάρκεια αυτής της δεκάχρονης περιόδου.
Τελικά το 1984 στους Ολυμπιακούς η Hogshead συνειδητοποίησε ότι είχε πρόβλημα. Είχε ήδη κερδίσει τρία χρυσά και ένα αργυρό μετάλλιο πριν αγωνιστεί στα 200μ. πεταλούδα. Ήταν κοντά στη δημιουργία ρεκόρ με την απόκτηση πέμπτου μεταλλίου από κοπέλα κολυμβήτρια, όταν στα τελευταία 20μ. ένιωσε εντελώς ανίκανη να αναπνεύσει και βαριά. Με το που τερμάτισε και κοίταξε το όνομα της τέταρτο στον πίνακα , έβηχε και αγκομαχούσε για να ανασάνει. Μετά τον αγώνα η Hogshead ρωτήθηκε από ένα γιατρό στους Ολυμπιακούς, αν έβηχε πάντα τόσο άσχημα μετά από έναν αγώνα και εκείνη απάντησε θετικά. Ο γιατρός έπειτα της έκανε ένα τεστ, που ονομάζεται «δοκιμασία άσκησης», και διέγνωσε ότι έπασχε από προκαλούμενο από την άσκηση άσθμα.
Τι είναι, από τι προκαλείται, μέθοδοι πρόληψης και αντιμετώπισης του άσθματος
Γενικά, το βρογχικό άσθμα είναι ανώμαλη αντίδραση του βρογχικού δένδρου σε ερεθίσματα, συνήθως αλλεργιογόνα (75-80%). Προσβάλλει άτομα κάθε ηλικίας. Η συχνότητα στα υπολογίζεται σε 1-6% και είναι κληρονομικό. Αν ψάξουμε στο ιστορικό της οικογένειας, θα βρούμε άτομα που πάσχουν από άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, έκζεμα.
Χαρακτηρίζεται από επανειλημμένα επεισόδια εκπνευστικής δύσπνοιας, που συνοδεύεται από ξηρό ερεθιστικό βήχα, εκπνευστικό συριγμό και παχύρρευστα ιξώδη πτύελα.. Τα παραπάνω οφείλονται σε σπασμό των λείων μυϊκών των βρόγχων, οίδημα του βρογχικού βλεννογόνου και άθροιση παχύρρευστου ιξώδους (κολλώδους) εκκρίματος στον αυλό των μικρών βρόγχων και βρογχολίων με αποτέλεσμα τη στένωση των βρόγχων. Κατά την ασθματική κρίση, ο ασθματικός κατέχεται από «δίψα» αέρος. Είναι κυανωτικός, έφιδρος, έχει αγωνιώδες προσωπείο και διευκολύνεται σε καθιστή θέση για να χρησιμοποιεί καλύτερα τους αναπνευστικούς μύες. Χαρακτηριστικός είναι ο εκπνευστικός συριγμός που ακούγεται από μεγάλη απόσταση.
Αιτιολογικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται είναι διάφορα αλλεργιογόνα, όπως οικιακή σκόνη, γύρη, φτερά τρίχωμα ζώων, μύκητες, τροφές, όπως αυγά, σοκολάτα, θαλασσινά, ερεθιστικές οσμές, όπως καπνός τσιγάρου, καυσαέρια κ.λ.π., φάρμακα, όπως ασπιρίνη, λοιμώξεις κυρίως ιογενείς, ψυχογενείς παράγοντες, σωματική κόπωση.
Το προκαλούμενο από άσκηση άσθμα (exercise induced asthma), από το οποίο έπασχε η Hogshead, ορίζεται ως η αιφνίδια στένωση των αναπνευστικών οδών στην έντονη σωματική επιβάρυνση εξαιτίας της υπερβολικής αντίδρασης των βρόγχων και εκδηλώνεται συνήθως σε νεαρά και αλλεργικά άτομα μετά από μέτρια ή βαριά άσκηση. Υπολογίζεται ότι το 3% των αθλητών που παίρνουν μέρος σε αγωνίσματα γυμνασίου ή λυκείου έχουν άσθμα που ελκύεται με την άσκηση. Σωματική άσκηση για λιγότερο χρόνο από 2΄ έχει ευεργετική επίδραση στην πνευμονική λειτουργία. ʼσκηση για 5΄- 8΄ ή και περισσότερο προκαλεί έκλυση άσθματος. Αν μέσα σε 1-2 ώρες επαναληφθεί η άσκηση, η ασθματική κρίση είναι μειωμένη. Παράγοντες που ευνοούν την έκλυση άσθματος κατά την άσκηση είναι ο παγωμένος αέρας, η ελαττωμένη υγρασία, η απώλεια θερμότητας που πιθανόν να απελευθερώνει ορισμένες ουσίες στην αναπνευστική οδό οι οποίες οδηγούν σε ασθματική κρίση, η ρύπανση, το είδος του αγωνίσματος και η προσπάθεια που παρατείνεται για μακρές περιόδους. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο πιστεύεται ότι το άσθμα που ελκύεται με την άσκηση δεν έχει σχέση με την άσκηση αλλά με το είδος του αέρα που εισπνέετε (χαμηλή θερμοκρασία και χαμηλή υγρασία).
Φάρμακο εκλογής για την πρόληψη του άσθματος θεωρείται η σαλβουταμόλη, η οποία ανήκει στα β-αδρενεργικά φάρμακα, προκαλεί βρογχοδιαστολή και αναστέλλει την απελευθέρωση ισταμίνης από τα μαστοκύτταρα ή ουδετερόφιλου χημειοτακτικού παράγοντα. Χορηγείται σε εισπνοές και από το στόμα. Σε εισπνοές η δράση της αρχίζει σε 5 λεπτά, γι αυτό και χρησιμοποιείται πριν από το αγώνισμα. Πριν από την προπόνηση ή το αγώνισμα, μπορεί να χορηγηθεί σαλβουταμόλη, δύο φορές ανά 3-5 λεπτά. Η δράση (για αποτροπή της έκλυσης άσθματος) διαρκεί για 4-6 ώρες γι αυτό και ο αθλητής αφού κάνει τις εισπνοές είναι έτοιμος να πάρει μέρος στο αγώνισμα. Δεύτερο φάρμακο εκλογής είναι το Chromolyn Sodium και το τρίτο η Θεοφυλλίνη. Υπάρχουν πολλές φαρμακευτικές αγωγές οι οποίες εμφανίζονται στην απαγορευμένη λίστα, επομένως είναι σημαντικό οι ασθματικοί να συμβουλεύονται τακτικά τον επιβλέποντα γιατρό. Προσφάτως, η Θεοφυλλίνη, το Chromolyn Sodium και η beclomethasone είναι αποδεκτές φαρμακευτικές μέθοδοι.
Μαζί με την τακτική πρόληψη αντιασθματικών φαρμακευτικών αγωγών, είναι σημαντικό για τον ασθματικό αθλητή να ελέγχει τη διατροφή του και τον τρόπο ζωής του.
Εκτός από τα φάρμακα, η άσκηση για κάθε ασθματικό πρέπει να εξατομικεύεται και για το είδος της άσκησης και για το πρόγραμμα της προθέρμανσης. Δεν έχει αποδειχτεί ποια είναι η ιδανική προθέρμανση. Υποστηρίζεται ότι περισσότερο το τροχάδην για 30΄΄.
Μέτρα και περιορισμοί πριν από τη διεξαγωγή της άθλησης :
Φαρμακευτική αγωγή
Τεστ κόπωσης
Συνθήκες περιβάλλοντος
Τεστ αλλεργίας
Λοιμώξεις
Μέτρηση της μέγιστης ροής του εκπνεόμενου αέρα (Peak-Flow) με το μικροσπειρόμετρο.
Γιατί ειδικά η κολύμβηση;
Πραγματικά είναι πιθανόν ένα συστηματικό πρόγραμμα άσκησης να βοηθήσει τους ασθματικούς να έχουν ένα φυσιολογικό τρόπο ζωής χωρίς να αγωνιούν για ενδεχόμενες κρίσεις; Εξαιτίας της καλύτερης κατανόησης της ασθένειας των νεότερων φαρμακευτικών αγωγών, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στην παρεμπόδιση επεισοδίων κατά την άσκηση, οι γιατροί αναγνωρίζουν την ανάγκη άσκησης για τους ασθματικούς και αποκλείουν την ιδέα ότι θα ήταν καλύτερα να αποφεύγουν την άσκηση. Οι περισσότεροι γιατροί σήμερα ενθαρρύνουν τους ασθματικούς να ασχοληθούν με τον αθλητισμό (και κυρίως με την κολύμβηση) ως ένα τρόπο να απομακρύνουν (δυναμώνοντας το κατώφλι ενάντια) τις βρογχοσπασμικές κρίσεις.
Η Hogshead, όπως και πολλοί άλλοι ειδικοί, υποστηρίζει ότι η κολύμβηση μπορεί να αποτελέσει ένα από τους καλύτερους τρόπους άσκησης για το άσθμα και για τους ασθενείς με προκαλούμενο από την άσκηση άσθμα.
Όπως έχει αναφερθεί, το άσθμα που ελκύεται με την άσκηση δεν έχει σχέση με την άσκηση, αλλά με το είδος του αέρα που εισπνέετε (χαμηλή θερμοκρασία και χαμηλή υγρασία). Γι αυτό το κολύμπι σε πισίνα, όπου υπάρχει επαρκής θερμοκρασία και υγρασία γύρω και μέσα σε αυτή, θεωρείται ένα από τα καλύτερα είδη άσκησης. «Αναπνέεις καθαρό αέρα στην επιφάνεια του νερού, όπου δεν υπάρχει κάποια μόλυνση ή γύρη για να προκαλέσουν έκλυση άσθματος. Και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι αλλεργικοί στο χλώριο, επομένως θεωρείται η καλύτερη άσκηση», αναφέρει η Hogshead.
Έχει αποδειχτεί ότι στην πισίνα υπάρχει η επιθυμητή θερμοκρασία και υψηλή υγρασία του αέρα, τα οποία βοηθούν τους βρογχικούς σωλήνες να μην διογκώνονται. Μετρήσεις έχουν δείξει ότι θερμοκρασίες σαν και αυτές που επικρατούν στην πισίνα και υψηλή υγρασία του αέρα πάνω από 70% έχουν την τάση να μειώνουν την απώλεια της υγρασίας από την βλεννογόνο η οποία μειώνει την πιθανότητα ασθματικών αναπνευστικών προβλημάτων. Όταν οι αθλητές αναπνέουν αέρα με υψηλή υγρασία ή θερμοκρασία, η πιθανότητα βρογχικής στένωσης είναι, σε άμεση αναλογία, χαμηλότερη. «Η θέση του κολυμβητή μέσα στο νερό, μαζί με τον τρόπο με τον οποίο αναπνέει σ αυτό, είναι επίσης θετικές αιτίες γιατί το κολύμπι είναι μια τέλεια επιλογή άσκησης για τους ασθματικούς», αναφέρει η Hogshead. Η κολύμβηση σε αναγκάζει να αναπτύξεις τους αναπνευστικούς σου μύες, καθώς εισπνέεις βαθιά και γρήγορα όταν το κεφάλι βγαίνει για αναπνοή.
Επίσης ένα συστηματικό πρόγραμμα κολύμβησης μπορεί να αυξήσει την αερόβια ικανότητα κατά την εξέλιξη. Με συνεχιζόμενη βελτίωση της αερόβιας ικανότητας ένας ασθματικός μπορεί να δυναμώσει αυτό το κατώφλι στο οποίο μια κρίση συμβαίνει. Όσο περισσότερο ασκείται τόσο πιο κοντά στην εκπλήρωση του στόχου του πλησιάζει πριν ένας βρογχοσπασμός συμβεί. Το σημαντικό είναι να αναπτύξει δυνατά πνευμόνια μέσω της άσκησης, το οποίο επιφέρει καλύτερη αναπνοή.
Γενικά τα πλεονεκτήματα της κολύμβησης ως μέσο άσκησης για ασθματικούς είναι:
Η επιθυμητή θερμοκρασία και η υψηλή υγρασία του αέρα στην πισίνα
Ενδυνάμωση των πνευμόνων και του κατωφλιού στο οποίο μια κρίση συμβαίνει
Βελτίωση της καρδιοκυκλοφοριακής απόδοσης
Αναπνευστική οικονομία
Μείωση των συμπτωμάτων του άσθματος
Η εκπνοή αντίθετα στην αντίσταση του νερού εμποδίζει την πρόκληση επεισοδίου άσθματος κόπωσης
Απόκτηση βιωμάτων επιτυχίας
Αύξηση επιδόσεων
Επειδή πάρα πολλοί αθλητές που πάσχουν από άσθμα προκαλούμενο από την άσκηση δεν γνωρίζουν την κατάσταση τους και αυτό μειώνει την απόδοση τους σε προπόνηση και αγώνες, έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντικό οι προπονητές να μπορούν αρχικά να διακρίνουν έναν ασθματικό και έπειτα να συνειδητοποιούν ότι η ασθένεια, αν δοθεί η κατάλληλη θεραπεία, θα έχει λίγη ή καθόλου επίδραση στην επίδοση του αθλητή. Ενδείξεις και συμπτώματα που θα βοηθήσουν τους προπονητές στη διαπίστωση άσθματος
Όταν ο κολυμβητής συχνά :
1. Έχει έντονη συρίτουσσα εκπνοή
2. Βήχει
3. Παραπονιέται ότι έχει ένα σφίξιμο στο στήθος
4. Έχει έλλειψη αναπνοής
5. Είναι κουρασμένος
6. Έχει κρυολογήματα
7. Αναστενάζει
Ή πιθανόν να :
8. Παθαίνει κράμπα στο στομάχι
9. Έχει πονοκεφάλους
10. Αντιμετωπίζει σταθερά προβλήματα αλλεργίας
Το ότι το άσθμα δεν εμποδίζει τους αθλητές να διαπρέψουν είναι φανερό από πολλά παραδείγματα στον αθλητισμό υψηλών επιδόσεων. Π.χ. στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λος ʼντζελες το 1984 κατακτήθηκαν 41 μετάλλια (σε σύνολο ήταν 174) από Αμερικανούς αθλητές με προκαλούμενο από την άσκηση άσθμα. Στην κολύμβηση κατακτήθηκαν 5 χρυσά και 1 αργυρό από Αμερικανούς ασθματικούς, όπου τα 3 χρυσά και το αργυρό ανήκουν στην Nancy Hogshead, όπως αναφέρθηκε. Γνωστά ονόματα σπουδαίων ασθματικών αθλητών είναι οι Danny Manning, Jackie Joyner-Kersee, Bill Koch, Greg Louganis κ.α.
Επομένως, από τη στιγμή που ένας αθλητής διαγνωσθεί από γιατρό ότι είναι ασθματικός, είναι σημαντικό να του δοθεί η ανάλογη φαρμακευτική αγωγή, να ακολουθεί έναν κατάλληλο τρόπο διατροφής και ζωής, καθώς και ένα συστηματικό πρόγραμμα προπόνησης έτσι ώστε να προπονείται και να αγωνίζεται αξιοποιώντας όλες τις δυνάμεις του.
Ο ΕΠΩΔΥΝΟΣ ΚΟΛΥΜΒΗΤΙΚΟΣ ΩΜΟΣ
Κωνσταντίνος Ι. Πρέντζας,
MS Φυσικοθεραπευτής
Κάτοχος Μάστερς Διατροφή και Άσκηση Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οι κακώσεις του ώμου από υπερχρησία είναι συχνές
στους αθλητές της κολύμβησης, της υδατοσφαίρισης και
της συγχρονισμένης κολύμβησης και οφείλονται συνήθως
σε υπερπροπόνηση, μυϊκή ανισορροπία στην άρθρωση
του ώμου, κακή τεχνική και πρόωρη επάνοδο στην έντονη
αθλητική δραστηριότητα, μετά από κάκωση.
Στις κακώσεις του ώμου από υπερχρησία
περιλαμβάνονται το σύνδρομο υπακρωμιακής
προστριβής (νόσος του μυοτενοντίου πετάλου), η ρήξη
του μυοτενοντίου πετάλου, η τενοντίτιδα του
υπερακανθίου, η τενοντίτιδα της μακράς κεφαλής του
δικεφάλου βραχιονίου, η υπακρωμιακή ή υποδελτοειδής
ορογονοθυλακίτιδα, η οστεοαρθρίτιδα της
ακρωμιοκλειδικής και παγίδευση του υπερπλατίου
νεύρου.
Οι αθλητές που εμφανίζουν πόνο στον ώμο, είναι δυνατό
να χωριστούν σε 4 ομάδες:
1η: Με πρωτοπαθές σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής,
2η: Με πρωτοπαθή αστάθεια, λόγω συνδεσμικής κάκωσης
ή κάκωσης του επιχειλίου χόνδρου και δευτεροπαθές
σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής,
3η: Με πρωτοπαθή αστάθεια, λόγω υπερελαστικότητας
του αρθρικού θυλάκου και των συνδέσμων και
δευτεροπαθές σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής,
4η: Με πρωτοπαθή αστάθεια, χωρίς σύνδρομο
υπακρωμιακής προστριβής.
Ο Επώδυνος Ώμος των Κολυμβητών
(Impingement syndrome ή Rotator cuff disease ή
Swimmer’s shoulder)
Το σύνδρομο περιλαμβάνει τα συμπτώματα και τα κλινικά
σημεία, που οφείλονται στην προστριβή του μυοτενοντίου
πετάλου των στροφέων του ώμου (ιδιαίτερα του τένοντα
του υπερακανθίου) και του υπακρωμιακού ορογόνου
θυλάκου, μεταξύ της κεφαλής του βραχιονίου (μείζονος
βραχιονίου ογκώματος) και του ακρωμιοκορακοειδούς
τόξου. Ιδιαίτερη κλινική οντότητα αποτελούν οι
μεμονωμένες ρήξεις του υποπλατίου, που οφείλονται
στην προστριβή του στην κορακοειδή απόφυση.
Το μυοτενόντιο πέταλο του ώμου σχηματίζεται από τη
συνένωση των καταφυτικών τενόντων του υπερακανθίου,
υπακανθίου, ελάσσονος στρογγύλου και υποπλατίου
μυός......................................
ΜΥΪΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Κωνσταντίνος Ι. Πρέντζας,
MS Φυσικοθεραπευτής
Κάτοχος Μάστερς Αθλητικής Διατροφής Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οι μυϊκές κακώσεις (θλάσεις), παρά το γεγονός ότι καλύπτουν το 10% ως το 30% όλων των αθλητικών κακώσεων, συχνά δεν διαγιγνώσκονται ή υποτιμώνται, επειδή ο αθλητής , παρά τα ενοχλήματα, συνεχίζει τη δραστηριότητα του. Πρόκειται για κλειστές κακώσεις, που προκαλούνται από άμεση βία (πλήξη) ή έμμεση βία (διάταση). Οι άμεσες κακώσεις οφείλονται σε κτύπημα του αντιπάλου, που προκαλεί συμπίεση του μυός στο υποκείμενο οστό και ποικίλης έντασης αιμάτωμα. Οι έμμεσες κακώσεις οφείλονται σε βίαιη διάταση του μυός και παρατηρούνται συνήθως σε μυς, οι οποίοι κινούν περισσότερες από μία αρθρώσεις (διαρθρικούς), όπως ο γαστροκνήμιος.
Ταξινόμηση
Οι μυϊκές κακώσεις ταξινομούνται σε 1ου , 2ου και 3ου βαθμού:
Η κάκωση 1ου βαθμού χαρακτηρίζεται από ρήξηØ ελάχιστων μυϊκών ινών.
Η κάκωση 2ου βαθμού αντιστοιχεί σε μερική ρήξη τουØ μυός.
Η κάκωση 3ου βαθμού χαρακτηρίζεται από πλήρη ρήξη τουØ μυός.
Κλινική εικόνα
Τα συμπτώματα συνίσταται σε εντοπισμένο πόνο, που αναπαράγεται με τη σύσπαση του μυός και τοπικό οίδημα. Από την κλινική εξέταση διαπιστώνεται ευαισθησία στην πίεση, ενώ πόνος εκλύεται κατά την παθητική διάταση ή τη σύσπαση του μυός. Στις κακώσεις 2ου και 3ου βαθμού είναι δυνατό να ψηλαφηθεί κενό, αντίστοιχα προς τη θέση της ρήξης, ενώ σε κάκωση 3ου βαθμού είναι αδύνατη η σύσπαση του μυός, επομένως και η κίνηση της άρθρωσης.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία στις κακώσεις 1ου και 2ου βαθμού είναι συντηρητική και συνίσταται περιορισμός ή διακοπή της αθλητικής δραστηριότητας για 2 έως 4 εβδομάδες, ελαστική περίδεση, ψυχρά επιθέματα, χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και φυσικοθεραπεία. Το αποτέλεσμα της συντηρητικής αγωγής είναι συνήθως ικανοποιητικό, λόγω της έντονης αναγεννητικής ικανότητας του μυϊκού ιστού, που οφείλεται στην πλούσια αιμάτωσή του. Είναι πολύ σημαντικό αμέσως μετά τον τραυματισμό να τοποθετείται πάγος στην περιοχή, όσο γίνεται πιο γρήγορα, για μείωση εμφάνισης οιδήματος και μείωση του πόνου. Ο φυσικοθεραπευτής με τα μέσα που διαθέτει τα πρώτα 24ωρα προσπαθεί να μειώσει το οίδημα και τον πόνο χρησιμοποιώντας ρεύματα TENS, διασταυρούμενα ρεύματα και κρυοθεραπεία. Μετά τα πρώτα 24ωρα, στόχος του φυσικοθεραπευτή είναι να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος στο σημείο της βλάβης (υπέρηχος, θερμά επιθέματα, LAZER, διαθερμίες) για να επιτύχει μέγιστο βαθμό παροχής θρεπτικών στοιχείων για την επούλωση της βλάβης.
Στις κακώσεις 3ου βαθμού προτιμάται η χειρουργική θεραπεία, που συνίσταται σε συρραφή του μυός.
Επιπλοκές
Κύρια επιπλοκή είναι η έκτοπη οστεοποίηση, που συνίσταται σε επασβέστωση και οστεοποίηση εκτεταμένων ενδομυϊκών αιματωμάτων και η οποία περιορίζει σημαντικά τη μυϊκή σύσπαση και την κινητικότητα των αρθρώσεων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Αμπατζίδης, Γ. (1998). “Αθλητικές κακώσεις”. University studio press. 2. Magee, D. (1987). “Orthopedic physical assessment”. Saunders company.
Σχετικό αρχείο: Muscle_Injuries.pdf
ΜΥΪΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Κωνσταντίνος Ι. Πρέντζας, M.S.
Φυσικοθεραπευτής
Κάτοχος Μάστερς στη Διατροφή & Άσκηση
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οι μυϊκές κακώσεις (θλάσεις), παρά το γεγονός ότι καλύπτουν το 10% ως το 30% όλων των αθλητικών κακώσεων, συχνά δεν διαγνώσκονται ή υποτιμώνται, επειδή ο αθλητής, παρά τα ενοχλήματα, συνεχίζει τη δραστηριότητα του.
Πρόκειται για κλειστές κακώσεις, που προκαλούνται από άμεση βία (πλήξη) ή έμμεση βία (διάταση). Οι άμεσες κακώσεις οφείλονται σε κτύπημα του αντιπάλου, που προκαλεί συμπίεση του μυός στο υποκείμενο οστό και ποικίλης έντασης αιμάτωμα. Οι έμμεσες κακώσεις οφείλονται σε βίαιη διάταση του μυός και παρατηρούνται συνήθως σε μυς, οι οποίοι κινούν περισσότερες από μία αρθρώσεις (διαρθρικούς), όπως ο γαστροκνήμιος.
Ταξινόμηση
Οι μυϊκές κακώσεις ταξινομούνται σε 1ου , 2ου και 3ου βαθμού:
Η κάκωση 1ου βαθμού χαρακτηρίζεται από ρήξη ελάχιστων μυϊκών ινών.
Η κάκωση 2ου βαθμού αντιστοιχεί σε μερική ρήξη του μυός.
Η κάκωση 3ου βαθμού χαρακτηρίζεται από πλήρη ρήξη του μυός.
Κλινική εικόνα
Τα συμπτώματα συνίσταται σε εντοπισμένο πόνο, που αναπαράγεται με τη σύσπαση του μυός και τοπικό οίδημα. Από την κλινική εξέταση διαπιστώνεται ευαισθησία στην πίεση, ενώ πόνος εκλύεται κατά την παθητική διάταση ή τη σύσπαση του μυός. Στις κακώσεις 2ου και 3ου βαθμού είναι δυνατό να ψηλαφηθεί κενό, αντίστοιχα προς τη θέση της ρήξης, ενώ σε κάκωση 3ου βαθμού είναι αδύνατη η σύσπαση του μυός, επομένως και η κίνηση της άρθρωσης.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία στις κακώσεις 1ου και 2ου βαθμού είναι συντηρητική και συνίσταται περιορισμός ή διακοπή της αθλητικής δραστηριότητας για 2 έως 4 εβδομάδες, ελαστική περίδεση, ψυχρά επιθέματα, χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και φυσικοθεραπεία. Το αποτέλεσμα της συντηρητικής αγωγής είναι συνήθως ικανοποιητικό, λόγω της έντονης αναγεννητικής ικανότητας του μυϊκού ιστού, που οφείλεται στην πλούσια αιμάτωσή του.
Είναι πολύ σημαντικό αμέσως μετά τον τραυματισμό να τοποθετείται πάγος στην περιοχή, όσο γίνεται πιο γρήγορα, για μείωση εμφάνισης οιδήματος και μείωση του πόνου. Ο φυσικοθεραπευτής με τα μέσα που διαθέτει τα πρώτα 24ωρα προσπαθεί να μειώσει το οίδημα και τον πόνο χρησιμοποιώντας ρεύματα TENS, διασταυρούμενα ρεύματα και κρυοθεραπεία. Μετά τα πρώτα 24ωρα, στόχος του φυσικοθεραπευτή είναι να αυξήσει την κυκλοφορία του αίματος στο σημείο της βλάβης (υπέρηχος, θερμά επιθέματα, LAZER, διαθερμίες) για να επιτύχει μέγιστο βαθμό παροχής θρεπτικών στοιχείων για την επούλωση της βλάβης.
Στις κακώσεις 3ου βαθμού προτιμάται η χειρουργική θεραπεία, που συνίσταται σε συρραφή του μυός.
Επιπλοκές
Κύρια επιπλοκή είναι η έκτοπη οστεοποίηση, που συνίσταται σε επασβέστωση και οστεοποίηση εκτεταμένων ενδομυϊκών αιματωμάτων και η οποία περιορίζει σημαντικά τη μυϊκή σύσπαση και την κινητικότητα των αρθρώσεων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Αμπατζίδης, Γ. (1998). “Αθλητικές κακώσεις”. University studio press.
2. Magee, D. (1987). “Orthopedic physical assessment”. Saunders company.
7/2006
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου